Cấu tạo motor giảm tốc 1 pha bao gồm hai phần chính: động cơ điện 1 pha và bộ giảm tốc. Mỗi phần đều có các thành phần riêng biệt, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tốc độ và tăng mô-men xoắn của motor. Dưới đây là chi tiết cấu tạo của motor giảm tốc 1 pha:
1. Động cơ điện 1 pha
Động cơ điện 1 pha là phần cung cấp năng lượng cơ bản cho hệ thống. Cấu tạo của động cơ điện 1 pha bao gồm các thành phần sau:
Lõi thép (Stator):
Là phần cố định của động cơ, có nhiệm vụ tạo ra từ trường khi có dòng điện 1 pha chạy qua. Lõi thép bao gồm các lá thép mỏng được ghép lại với nhau nhằm giảm tổn thất năng lượng do dòng xoáy Foucault.
Cuộn dây stator (Stator windings):
Đây là phần được quấn quanh lõi thép và nối với nguồn điện. Cuộn dây này tạo ra từ trường khi dòng điện 1 pha chạy qua và tạo ra chuyển động quay cho rotor. Cuộn dây của motor 1 pha có thể là cuộn dây phân pha (có 2 hoặc 3 cuộn dây) hoặc cuộn dây quấn đơn giản tùy theo loại motor.
Rotor:
Là phần quay của động cơ. Rotor nằm trong từ trường do stator tạo ra và chuyển động quay. Rotor có thể là loại lồng sóc (squirrel cage) hoặc rotor dây quấn, tùy thuộc vào loại động cơ.
Bộ chổi than (nếu có):
Trong một số loại động cơ 1 pha, bộ chổi than được sử dụng để dẫn điện vào rotor (đối với động cơ rotor dây quấn). Tuy nhiên, động cơ lồng sóc không có bộ chổi than.
Vỏ motor:
Là lớp bảo vệ bên ngoài động cơ, giúp bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi bụi bẩn, va chạm và các tác nhân bên ngoài. Vỏ motor còn giúp tản nhiệt cho động cơ.
Bộ quạt làm mát:
Được lắp trên trục động cơ, giúp làm mát động cơ trong quá trình hoạt động. Quạt làm mát là một phần quan trọng để tránh động cơ bị quá nhiệt.
2. Bộ giảm tốc
Bộ giảm tốc trong motor giảm tốc 1 pha có nhiệm vụ giảm tốc độ quay của động cơ và đồng thời tăng mô-men xoắn để phù hợp với yêu cầu công việc. Cấu tạo của bộ giảm tốc gồm:
Hộp giảm tốc (Reduction gearbox):
Là bộ phận chủ yếu của hệ thống giảm tốc, có nhiệm vụ chuyển đổi chuyển động quay của động cơ thành chuyển động quay chậm hơn. Hộp giảm tốc có thể sử dụng các bánh răng có tỷ số truyền khác nhau để giảm tốc độ quay của trục động cơ.
Bánh răng và trục truyền động:
Bộ giảm tốc sử dụng một hoặc nhiều bánh răng để thay đổi tốc độ và mô-men xoắn. Các bánh răng có thể là bánh răng côn, bánh răng trụ, hoặc bánh răng hành tinh, tùy vào thiết kế của bộ giảm tốc.
Trục truyền động nối động cơ và bộ giảm tốc, truyền lực từ động cơ đến hệ thống bánh răng.
Ổ bi (Bạc đạn):
Các ổ bi hoặc bạc đạn được sử dụng để giảm ma sát giữa các bộ phận quay của động cơ và bộ giảm tốc, giúp tăng độ bền và ổn định cho hệ thống. Ổ bi giúp cho các bộ phận chuyển động mượt mà, giảm hao mòn và tăng tuổi thọ của motor.
Phớt chắn dầu (Seal):
Bộ phận này có nhiệm vụ ngăn không cho dầu bôi trơn hoặc các chất lỏng khác trong hộp giảm tốc rò rỉ ra ngoài, đồng thời ngăn bụi bẩn và nước xâm nhập vào bên trong bộ giảm tốc, giúp bảo vệ các bộ phận cơ khí bên trong.
Vỏ hộp giảm tốc:
Là phần bảo vệ bộ giảm tốc khỏi các tác động bên ngoài và giữ các bộ phận như bánh răng, trục trong một vị trí cố định, đảm bảo bộ giảm tốc hoạt động hiệu quả.
3. Bộ truyền động (Coupling)
Coupling là bộ phận kết nối giữa động cơ và bộ giảm tốc. Nó có nhiệm vụ truyền lực từ trục động cơ sang trục của bộ giảm tốc. Bộ truyền động này giúp giảm tác động của các sự cố xảy ra trong quá trình vận hành, ví dụ như giảm rung hoặc sốc cơ học.
4. Hệ thống làm mát
Hệ thống làm mát của motor giảm tốc 1 pha giúp duy trì nhiệt độ hoạt động ổn định, đảm bảo motor không bị quá nhiệt trong suốt quá trình hoạt động. Đối với các motor giảm tốc có công suất lớn, hệ thống làm mát thường phức tạp hơn, bao gồm quạt làm mát và các khe thoát nhiệt.
5. Các thành phần bảo vệ
Bảo vệ quá tải: Một số motor giảm tốc 1 pha có các bộ phận bảo vệ quá tải như rơ le nhiệt hoặc cầu chì để ngắt mạch khi động cơ bị quá tải hoặc quá nhiệt.
Bảo vệ chống nước và bụi: Một số motor giảm tốc có cấp độ bảo vệ IP để chống nước và bụi, giúp động cơ hoạt động ổn định trong môi trường khắc nghiệt.
Tóm tắt cấu tạo motor giảm tốc 1 pha
Động cơ điện 1 pha: Bao gồm stator, rotor, cuộn dây, bộ chổi than (nếu có), vỏ motor, và bộ quạt làm mát.
Bộ giảm tốc: Hộp giảm tốc, bánh răng, trục truyền động, ổ bi, phớt chắn dầu, và vỏ hộp giảm tốc.
Bộ truyền động (Coupling): Kết nối động cơ và bộ giảm tốc.
Hệ thống làm mát: Quạt làm mát và các khe thoát nhiệt.
Các bộ phận bảo vệ: Bao gồm bảo vệ quá tải và bảo vệ chống nước, chống bụi.
Kết luận
Motor giảm tốc 1 pha là một hệ thống kết hợp giữa động cơ điện 1 pha và bộ giảm tốc để giảm tốc độ quay, tăng mô-men xoắn và ổn định hệ thống truyền động. Cấu tạo của motor giảm tốc 1 pha tương đối đơn giản nhưng đóng vai trò quan trọng trong nhiều ứng dụng, từ công nghiệp nhẹ đến các máy móc gia dụng.
-2162.png)
